Հաշվապահական ծառայությունների սահմանումը և հիմնական նպատակը
Հաշվապահական ծառայությունները համախմբում են բոլոր այն գործընթացները, որոնք ապահովում են կազմակերպության ֆինանսական գործունեության կազմակերպված, փաստաթղթավորված և օրենքով սահմանված նորմերին համապատասխան վարումը։ Դրանց հիմնական նպատակը կազմակերպության եկամուտների, ծախսերի, հարկերի և ակտիվների պատշաճ արձանագրումն ու վերլուծությունն է՝ թույլ տալով կազմակերպությանը կայացնել հիմնավորված որոշումներ։
Ֆինանսների վերահսկողությունն ու հաշվետվականության պատրաստումը նպաստում են ընկերության վստահելիության բարձրացմանը՝ թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին կողմերի մոտ՝ ներառյալ ներդրողներ, բանկեր և պետական մարմիններ։
Տարբերակված հաշվապահական ծառայությունների տեսակները
Ֆինանսական հաշվապահություն
Այս ոլորտը զբաղվում է ընկերության ֆինանսական վիճակի ընդհանուր պատկերացմամբ։ Հաշվետվությունները կազմվում են միջազգային կամ տեղական հաշվապահական ստանդարտներին համապատասխան՝ ներկայացնելու եկամուտները, ակտիվներն ու պարտավորությունները։
Ներքին հաշվապահություն
Նպատակ ունի ապահովել կազմակերպության ներքին վերահսկողությունը։ Այս ծառայության շրջանակներում հաշվապահը մշակում է բյուջեներ, կանխատեսում կանխիկ հոսքերը և մոնիտորինգ է իրականացնում գործառնական արդյունավետության վրա։
Հարկային հաշվապահություն
Հարկային օրենսդրության պահպանությունը բիզնեսի հիմնական մարտահրավերներից է։ Հարկային հաշվապահությունը ապահովում է հաշվետվությունների ճշգրտությունը՝ խուսափելով տույժերից և վարչական պատասխանատվությունից։
Աուդիտ և վերլուծություն
Աուդիտը հաշվապահական փաստաթղթերի անկախ ստուգումն է՝ ուղղված հնարավոր սխալների, խախտումների և ֆինանսական անճշտությունների հայտնաբերմանը։ Դա կարող է լինել ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին աուդիտ։
ՓՄՁ-ների հաշվապահական կարիքները
Փոքր և միջին ձեռնարկություններն ունեն հատուկ հաշվապահական կարիքներ՝ պայմանավորված սահմանափակ ռեսուրսներով և աճող բյուրոկրատիկ պահանջներով։
Արտահանձնում կամ ներսում վարում?
Արտահանձնելը թույլ է տալիս կենտրոնանալ բիզնեսի հիմնական գործունեության վրա՝ վստահելով հաշվապահությունը փորձագետների։ Սակայն որոշ ՓՄՁ-ներ նախընտրում են ներսում ունենալ հաշվապահ՝ անմիջական վերահսկողության համար։
Ինչու է կարևոր ճիշտ հաշվապահ ունենալ
Սխալ հաշվապահական որոշումները կարող են հանգեցնել հարկային տույժերի, ֆինանսական խանգարումների և անգամ՝ իրավական պատասխանատվության։ Ուստի, կարևոր է ընտրել հմուտ, հավատարմագրված մասնագետի։
Հարկային հաշվետվությունների կազմման գործընթացը
Հարկային օրենսդրության համապատասխանություն
Հաշվապահը պարտավոր է ճանաչել Հայաստանի հարկային օրենսդրության բոլոր մանրամասները՝ ներառյալ ԱԱՀ, շահութահարկ, եկամտահարկ և այլ վճարներ։
ՀԴՄ համակարգեր և e-invoice
Նորարարական գործիքները՝ ինչպիսին են ՀԴՄ-ները և էլեկտրոնային հաշիվ-ապրանքագրերի (e-invoice) համակարգը, թույլ են տալիս ավտոմատացնել և թափանցիկ դարձնել հաշվապահական գործառույթները՝ նվազեցնելով սխալների հավանականությունը։
Հաշվապահական ծառայությունների արժեքը Հայաստանում
Ինչու գներն տարբեր են
Գները տատանվում են՝ կախված ծառայությունների ծավալից, հաճախականությունից և կազմակերպության բնույթից։ Օրինակ՝ ԱՁ-ի հաշվապահությունն ավելի մատչելի է, քան ՓԲԸ-ի կամ ՀԿ-ի։
Ծառայության Տեսակը | Միջին Գին (AMD) |
---|---|
ԱՁ Հաշվապահություն | 12,000–30,000 |
ՍՊԸ Հաշվապահություն | 40,000–100,000 |
Գին որակ հարաբերակցության կարևորությունը
Չարժե ընտրել ամենաէժան ծառայությունը՝ առանց մասնագետի փորձի և վստահելիության գնահատման։ Որակյալ հաշվապահը կարող է օգնել խնայել ավելի շատ, քան վատ որակի հաշվապահը՝ սխալների արդյունքում։
Ի՞նչ է նշանակում հաշվապահական ծառայությունների ավտոմատացում
Օնլայն հարթակներ
Օնլայն հաշվապահական համակարգերը՝ օրինակ ArAccounting, Zoho Books, 1C, թույլ են տալիս մուտք գործել ցանկացած վայրից, ապահովել անվտանգության բարձր մակարդակ և գործել ըստ օրենքի թարմացումների։
Ծրագրերի օգտագործման առավելությունները
-
Ավտոմատ հաշվարկներ
-
Հարկային հաշվետվությունների գեներացում
-
Օգտագործողի հասանելիություն տարբեր բաժիններից
-
Պահեստային կրկնօրինակների պահպանում
Հաշվապահի դերը բիզնեսի աճում և կայունության մեջ
Հաշվապահը ոչ միայն փաստաթղթային մասնագետ է, այլ նաև՝ բիզնես խորհրդատու։ Նա ակտիվ մասնակցություն ունի ֆինանսական պլանավորման, ներդրումային որոշումների կայացման և ռիսկերի կառավարման գործընթացում։
Սխալ հաշվապահությունը կարող է վնաս տալ
Սխալ հաշվարկված հարկերը, ուշացած հաշվետվությունները կամ բաց թողնված ֆինանսական փաստաթղթերը կարող են հանգեցնել պետական տույժերի, բանկային բարդությունների, ներդրողների վստահության կորստի։
Կարգավորվող ֆինանսական հոսքեր
Լավ հաշվապահը ապահովում է կանխիկ հոսքերի վերահսկումը, հաշիվների ճշգրտումը և կանխատեսումը։ Սա թույլ է տալիս ժամանակին մարել պարտավորությունները և կատարել ռազմավարական ֆինանսական ներդրումներ։
Ինչպես ընտրել վստահելի հաշվապահական ընկերություն
Տարբերակել լավ հաշվապահական ծառայությունը կարող է դժվար լինել, բայց կան որոշ չափանիշներ, որոնց պետք է ուշադրություն դարձնել ընտրության ժամանակ։
Հավաստագրեր և փորձ
Ստուգեք՝ արդյոք ընկերությունն ունի համապատասխան լիցենզիա կամ վկայականներ, ինչպիսիք են ACCA կամ տեղական հաշվապահական միավորումների անդամություն։
Հաճախորդների կարծիքներ և ռեյտինգ
Ուսումնասիրեք ընկերության առցանց վարկանիշը, Google կամ Facebook էջերը, և կարդացեք կարծիքները՝ հասկանալու՝ արդյոք նրանք պահպանում են պրոֆեսիոնալ էթիկան և ժամանակին մատուցում են ծառայությունները։
Հաշվապահության արտահանձնման առավելությունները
Հաշվապահական գործընթացների արտահանձնումը (outsourcing) դառնում է ավելի տարածված, հատկապես ստարտափների և ՓՄՁ-ների մոտ։
Ժամանակի խնայողություն
Ձեր թիմը կարող է կենտրոնանալ վաճառքի, մարքեթինգի կամ արտադրության վրա՝ փոխարենը վստահելով մասնագետներին հաշվապահությունը։
Փորձագիտական մոտեցում
Արտաքին ընկերությունները, որպես կանոն, ունեն բարձր որակավորում ունեցող աշխատակազմ, որը մշտապես թարմացվում է հարկային և հաշվապահական նորություններով։
Հաշվապահական ծրագրերը՝ համեմատական վերլուծություն
Ծրագիր | Գինը | Առավելություններ | Թերություններ |
---|---|---|---|
1C Accounting | $$$ | Լայն գործառույթներ, բազմաբնույթ հաշվապահություն | Բարդ է սկսնակների համար |
AsAccounting | $$ | Հայկական շուկայի համար հարմարեցված, պարզ ինտերֆեյս | Սահմանափակ ինտեգրացիաներ |
Zoho Books | $$ | Օնլայն հասանելիություն, ավտոմատ գործառույթներ | Անգլերեն ինտերֆեյս |
Հաշվապահություն նորաստեղծ ստարտափների համար
Ստարտափները հաճախ ունեն սահմանափակ բյուջե, բայց հաշվապահությունը չի կարելի անտեսել։
Ինչից սկսել
-
Ընտրել մատչելի, բայց վստահելի հաշվապահ կամ ընկերություն
-
Գործածել ավտոմատացված հարթակներ
-
Ստեղծել փաստաթղթային կարգապահություն հենց սկզբից
Առավելությունների և սխալների խուսափում
Հաշվապահությունը կօգնի խուսափել չհաշվառված ծախսերից, անհարկի տույժերից, և առավել արդյունավետ վերլուծել բիզնեսի գործունեությունը։
Հաշվապահական ծառայությունների ապագան Հայաստանում
Թվային դարաշրջանում հաշվապահությունն էլ ավելի է զարգանում։
Թվայնացում
Հարկային և հաշվապահական համակարգերը տեղափոխվում են թվային միջավայր, ինչը բարձրացնում է թափանցիկությունը և արդյունավետությունը։
Արհեստական բանականության ներգրավում
ԱԻ-ն օգտագործվում է հաշվարկների ավտոմատացման, տվյալների վերլուծության և նույնիսկ աուդիտի գործընթացներում, ինչը նվազեցնում է մարդկային սխալները։

Իրավաբանական կողմերը հաշվապահության մեջ
Բացի ֆինանսական ճշգրտությունից, հաշվապահական գործունեությունը ներառում է իրավական պարտավորություններ։
Պայմանագրային հարաբերություններ
Հաշվապահական ծառայություններ մատուցող ընկերության և հաճախորդի միջև պետք է ստորագրվի պայմանագիր՝ ծառայությունների տեսակը, ժամկետները և պատասխանատվությունը հստակեցնելու համար։
Պատասխանատվության սահմաններ
Որոշ դեպքերում, եթե հաշվապահի սխալի պատճառով ընկերությունը տուժում է, հնարավոր է փոխհատուցում պահանջել պայմանագրային դրույթների համաձայն։
Հաշվապահության մեջ ամենատարածված սխալները և դրանց խուսափման ուղիները
Հարկային սխալներ
Անճշտությունները հարկային հաշվետվություններում կարող են հանգեցնել տույժերի։ Խուսափելու համար պետք է ապահովել ժամանակին և ճշգրիտ հաշվետվություններ։
Վճարման ուշացումներ
Ժամանակին չմարված հարկերը բերում են տոկոսների կուտակումի։ Այստեղ օգնում է կանխիկ հոսքերի ճիշտ պլանավորումը։
Չհաշվառված ծախսեր
Առանց փաստաթղթերի ծախսերը չեն կարող հաշվառվել հարկերի մեջ։ Արդյունքում, ընկերությունը կորցնում է հարկային առավելությունները։
Արտաքին հղում՝ Պետական եկամուտների կոմիտե
Ձեզ կարող է հետաքրքրել՝ ինչպես ստուգել հարկային պարտավորությունները կամ հաշվետվությունների ստատուսը։ Այցելեք ՊԵԿ պաշտոնական կայք՝ հաշվետվությունների ներկայացման համար։
ՀՏՀ՝ Հաճախակի Տրվող Հարցեր
1. Ինչ արժե հաշվապահական ծառայությունը Հայաստանում?
Գները տատանվում են 15,000-ից մինչև 150,000 դրամ՝ կախված կազմակերպության տեսակից, ծառայությունների ծավալից և հաճախականությունից։
2. Կարելի՞ է հաշվապահ վարձել կես դրույքով:
Այո՛, շատ ընկերություններ առաջարկում են կես դրույքով կամ ամսեկան հաշվապահական սպասարկում։
3. Ինչպե՞ս ստուգել հաշվապահի որակավորումը:
Հարցրեք մասնագիտական վկայականների, փորձի, և նախորդ հաճախորդների կարծիքների մասին։ Կարող եք նաև ստուգել ACCA անդամակցությունը։
4. Ի՞նչ փաստաթղթեր են պետք հաշվապահությունը սկսելու համար:
Ընկերության պետական գրանցման վկայագիր, հարկային գրանցում, բանկային տվյալներ, նախորդ հաշվետվությունները և գործող պայմանագրեր։
5. Հնարավո՞ր է առցանց վարել հաշվապահություն:
Այո՛, այսօր արդեն շատ հարթակներ թույլ են տալիս առցանց հաշվապահություն, այդ թվում՝ հաշվետվությունների ներկայացում ՊԵԿ-ին։
6. Ինչ է հարկային աուդիտը և երբ է պետք այն:
Հարկային աուդիտը պետական կամ անկախ աուդիտորի կողմից իրականացվող ֆինանսական ստուգում է՝ ուղղված հաշվետվությունների ստուգմանն ու օրինականության վերահսկմանը։ Այն անհրաժեշտ է խոշոր բիզնեսների, ներդրումների կամ ֆինանսական վերլուծությունների դեպքում։
Եզրակացություն և վերջին խորհուրդներ
Հաշվապահական ծառայությունները բիզնեսի սրտի պես են՝ ապահովում են կայունություն, վերահսկողություն և աճ։ Որպես բիզնես սեփականատեր կամ ստարտափ հիմնադիր՝ կարեւոր է ներդնել որակյալ հաշվապահական համակարգի մեջ։ Ընտրեք վստահելի մասնագետներ, օգտագործեք ժամանակակից գործիքներ և հետևեք օրենսդրությանը՝ կանխելու բոլոր հնարավոր խնդիրները։