Ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ. տարբերություններ և կիրառություն
Հաշվապահական հաշվառման և հարկային նպատակներով կարևոր է հասկանալ ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ հասկացությունները: Այս հոդվածում մենք կքննարկենք այս երկու կարգավիճակների տարբերությունները և դրանց կիրառությունը հաշվապահական պրակտիկայում:
Ի՞նչ է ռեզիդենտը
Ռեզիդենտ է համարվում այն ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձը, որը ունի մշտական բնակության վայր կամ գրանցված է տվյալ երկրում: Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն, «Հարկային օրենսգրքում» նշված է, որ ֆիզիկական անձը համարվում է ռեզիդենտ, եթե նա Հայաստանում գտնվում է առնվազն 183 օր տվյալ օրացուցային տարում:
Ի՞նչ է ոչ ռեզիդենտը
Ոչ ռեզիդենտ է համարվում այն ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձը, որը չի համապատասխանում ռեզիդենտ լինելու չափանիշներին: Այսինքն, եթե ֆիզիկական անձը Հայաստանում գտնվում է 183 օրից պակաս տվյազն օրացուցային տարում, նա համարվում է ոչ ռեզիդենտ:
Ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ կարգավիճակի տարբերություններ
Ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ կարգավիճակների միջև հիմնական տարբերությունը հարկային պարտավորություններն են: Ռեզիդենտները հարկ են վճարում իրենց համաշխարհային եկամտի վրա, մինչդեռ ոչ ռեզիդենտները հարկ են վճարում միայն այն եկամտի վրա, որը ստացվել է տվյալ երկրի աղբյուրներից:
Օրինակ, եթե ռեզիդենտ ֆիզիկական անձը եկամուտ է ստանում արտասահմանյան աղբյուրներից, ապա նա պետք է հայտարարի այդ եկամուտը և վճարի համապատասխան հարկերը Հայաստանում:
Կիրառություն
Ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ կարգավիճակների որոշումը կարևոր է նաև միջազգային հարկման և կրկնակի հարկման խնդիրների լուծման համար: Հայաստանը ստորագրել է մի շարք երկկողմ պայմանագրեր այլ երկրների հետ, որոնք նպատակ ունեն կանխելու կրկնակի հարկումը:
Այսպիսով, ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ կարգավիճակների տարբերությունները կարևոր են հաշվապահական հաշվառման և հարկային նպատակներով: Ճիշտ կարգավիճակի որոշումը կարող է օգնել խուսափել հարկային պարտավորությունների խախտումից և ապահովել հարկային օրենսդրության պահպանումը:
